คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงต้องยุติความเงียบต่อกรณีเขื่อนดอนสะโฮง

Date: 
Thursday, June 18, 2015

 วันพฤหัสบดีที่ 18 มิถุนายน พ.ศ. 2558 

กรุงเทพฯ ประเทศไทย: คณะกรรมการร่วมคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (Mekong River Commission’s (MRC) Joint Committee) ประกอบด้วยตัวแทนจากรัฐบาลประเทศลุ่มน้ำโขงตอนล่างทั้งสี่ จะเริ่มประชุมปรึกษาหารือประจำปีในวันจันทร์ที่ 22 มิถุนายน ที่กรุงเวียงจันทน์ ลาว ประเด็นปรึกษาหารือเร่งด่วนมากสุดควรเกี่ยวข้องกับเขื่อนดอนสะโฮง เขื่อนแห่งที่สองที่มีแผนการก่อสร้างในแม่น้ำโขงสายหลักตอนล่าง อย่างไรก็ดี นับแต่การประชุมครั้งล่าสุดของคณะกรรมการร่วมเมื่อเดือนมกราคม ซึ่งมีมติให้ชะลอการพิจารณาโครงการออกไปจนกว่าจะมีการประชุมระดับรัฐมนตรีคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงยังคงนิ่งเงียบ ปล่อยให้เกิดคำถามที่ไม่มีคำตอบมากมายเกี่ยวกับอนาคตของโครงการนี้ และแม้ยังไม่มีการลงมติเกี่ยวกับกระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้าของคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง ในขณะที่การก่อสร้างบริเวณหัวงานเขื่อนยังคงเดินหน้าต่อไป และการเจรจาเกี่ยวกับสัญญาโครงการดูเหมือนจะคืบหน้าไปเช่นกัน

"คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงต้องยุติความเงียบเกี่ยวกับขั้นตอนต่อไปของกระบวนการตัดสินใจในภูมิภาคเกี่ยวกับเขื่อนดอนสะโฮง" เพียรพร ดีเทศน์ ผู้ประสานงานการรณรงค์ประเทศไทยของ International Rivers กล่าว "คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงต้องรับผิดชอบต้องดูแลไม่ให้มีการปัดข้อกังวลของทั้งประเทศกัมพูชา ไทย และเวียดนามไปซุกอยู่ใต้พรม” 

ในที่ประชุมสมัยวิสามัญของคณะกรรมการร่วมคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงเมื่อเดือนมกราคม รัฐบาลกัมพูชา ไทย และเวียดนามต่างแสดงข้อกังวลเกี่ยวกับช่องว่างขององค์ความรู้ที่สำคัญ ซึ่งจำเป็นต้องมีการศึกษาเพื่อให้เข้าใจอย่างครบถ้วนถึงผลกระทบของเขื่อนดอนสะโฮง ในแบบตอบรับการแสดงความเห็น (reply form) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้า รัฐบาลทั้งสามประเทศร้องขอให้ขยายกรอบเวลาของกระบวนการออกไป เพื่อให้มีการศึกษาเพิ่มเติมและทำการประเมินอย่างรอบด้านเกี่ยวกับโครงการนี้ ทั้งนี้เพื่อตรวจสอบความสมบูรณ์ของมาตรการบรรเทาผลกระทบที่เสนอ ในขณะที่รัฐบาลทั้งสี่ประเทศยังไม่มีความเห็นร่วมกันในการประชุมดังกล่าวว่าจะเดินหน้าต่อไปอย่างไร และมีมติให้ชะลอการพิจารณาโครงการนี้ไปจนกว่าจะมีการประชุมระดับรัฐมนตรี และคณะกรรมการร่วมเห็นชอบที่จะรับฟังข้อชี้แนะเพิ่มเติมจากคณะมนตรีแม่น้ำโขง แต่นับแต่มีมติดังกล่าว คณะมนตรีแม่น้ำโขงยังไม่ได้จัดประชุมสมัยวิสามัญขึ้นมาอีก ทั้งยังไม่มีสัญญาณบ่งบอกว่ามีการศึกษาเพิ่มเติมตามข้อเรียกร้องของประเทศกัมพูชา ไทย และเวียดนามแต่อย่างใด

“ดูเหมือนว่าลาวตั้งใจใช้ประโยชน์จากการไม่แสดงออกของคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง และใช้ประโยชน์จากความเงียบดังกล่าวเพื่อเดินหน้าผลักดันโครงการเขื่อนดอนสะโฮงต่อไป ถือเป็นการบอกปัดข้อเรียกร้องของประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งยังเพิกเฉยต่อความรับผิดชอบขอบตนตามความตกลงแม่น้ำโขงพ.ศ.2538” Ame Trandem ผู้อำนวยการโครงการเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ International Rivers กล่าว "การเตรียมการเพื่อสร้างเขื่อนดอนสะโฮงเดินหน้าต่อไปอย่างรวดเร็วแม้การศึกษาที่ผ่านมายังมีข้อบกพร่อง ไม่มีการปรึกษาหารืออย่างจริงจัง และไม่มีความตกลงในระดับภูมิภาค”

สมัชชาแห่งชาติลาวได้เปิดสมัยประชุมใหม่เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน และคาดว่าจะมีการพิจารณาให้ความเห็นชอบความตกลงด้านสัมปทาน (Concession Agreement) ของเขื่อนดอนสะโฮง นอกจากนั้น ฝ่ายผู้พัฒนาโครงการบริษัท MegaFirst Corporation Berhad จากมาเลเซียได้เจรจาเกี่ยวกับสัญญาการก่อสร้างมาตลอดกับบริษัท Sinohydro International Corporation ของจีน  

"ในขณะที่กระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้าของคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงยังไม่เสร็จสิ้นโดยสมบูรณ์ ไม่ควรมีการก่อสร้างใด ๆ เกี่ยวกับเขื่อนดอนสะโฮง รวมทั้งไม่ควรมีการเจรจาเกี่ยวกับสัญญาโครงการ" คุณ Trandem กล่าว "รัฐบาลลาวต้องยุติการก่อสร้างใด ๆ เกี่ยวกับเขื่อนดอนสะโฮงโดยทันที และให้ขนย้ายอุปกรณ์ต่าง ๆ ออกจากบริเวณหัวงานเขื่อน คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงต้องหาทางแก้ไขความเห็นที่ไม่ตรงกันระดับภูมิภาคเกี่ยวกับโครงการนี้ และต้องตอบสนองข้อกังวลเกี่ยวกับโครงการ ทั้งที่เป็นการเสนอโดยรัฐบาลประเทศเพื่อนบ้าน รวมทั้งประชาชนในลุ่มน้ำโขง ในขั้นตอนต่อไป คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงและประเทศสมาชิกควรจัดการประชุมฉุกเฉินของคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง เพื่ออภิปรายเกี่ยวกับเขื่อนดอนสะโฮง"

Media contacts: 
  • เพียรพร ดีเทศน์ ผู้ประสานงานการรณรงค์ประเทศไทยของ International Rivers โทรศัพท์ +66 81 422 0111 อีเมล์ pai@internationalrivers.org